برخی قواعد لهجه عراقی : 
1. اعراب در هیچ لهجه ای (از جمله عراقی) وجود ندارد؛ چه در حروف (ابوعلی همیشه ابو علی می ماند : سلمت علی ابوعلی) چه در حرکات. 
2. ساکن بودن پایان کلمات. 
3. کلمات سه حرفی ساکن الوسط : اذا التقی ساکنان حرک اولهما بالکسر. مانند صَدر ---» صَدِر 
4. کاف خطاب : مذکر کاف و مونث چ. مانند ابنَک (مذکر) – ابنِچ (مونث) 
5. اعلال به حذف در لهجه نیست : شوف - گوم – روح 
6. تبدیل آوایی : هر گافی قاف و هر چ ای کاف بوده است. (البته برعکسش همیشه درست نیست، قاف قرآن همان قاف تلفظ می شود) 
7. جملات استفهامی : با «إش» و «ش» آغاز می شود، مانند : 
شتگول : ای شیء تقول؟ - شترید : ای شیء ترید؟ - شسمک : ما اسمک؟ - اشلونک : ای شیء لونک؟ 
8. به جای فی ب استفاده می شود، مانند : بالباص، بالطریق. 
9. نبود نبر همزه : رأس : راس – ذئب : ذیب – مؤمن : مومن. 
10. تبدیل صاد به زاء : صغیر ---» زغیر 
11. تبدیل قاف به کاف : وقت ---» وکت