بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم‌
 جوانان‌ و دانشجویان‌ عزیز 
 در این‌ گردهمائی‌ دانشجویی‌ مجموعه‌های‌ متعددی‌ از دانشجویان‌ شرکت‌ کرده‌اند. این‌ نقطه‌ی‌ روشن‌ دیگری‌ است‌ که‌ جذابیت‌ طبیعی‌ گردهمایی‌های‌ دانشجویی‌ را مضاعف‌ می‌سازد. 
 دانشجوی‌ متعهد و آگاه‌ از پیش‌ از انقلاب‌ تاکنون‌ همواره‌ در جستجوی‌ مهمترین‌ مسائل‌ جاری‌ کشور بوده‌ است‌. او با انگیزه‌ی‌ آگاهی‌ و نشاطی‌ که‌ لازمه‌ی‌ محیطهای‌ دانشجویی‌ است‌ در پی‌ آن‌ است‌ که‌ آرمانهای‌ والا و تعهدآور خود را در پیگیری‌ این‌ گونه‌ مسائل‌ جستجو کند و در راه‌ تحقق‌ آن‌ گام‌ نهد. این‌ نیز خصوصیت‌ طبیعی‌ دیگری‌ برای‌ محیطهای‌ دانشجویی‌ است‌.
 امروز سرآغاز فهرست‌ بلند مسائل‌ کشور مسئله‌ی‌ عدالت‌ است‌. دانشجوی‌ جوان‌ اگرچه‌ خود برخاسته‌ از قشرهای‌ مستضعف‌ جامعه‌ هم‌ نباشد، به‌ عدالت‌ اجتماعی‌ و پر کردن‌ شکافهای‌ طبقاتی‌ به‌ چشم‌ یک‌ آرزوی‌ بزرگ‌ و بی‌بدیل‌ می‌نگرد. 
 این‌ احساس‌ و انگیزه‌ در دانشجو پر ارج‌ و مبارک‌ است‌ و می‌تواند پایه‌ی‌ قضاوتها و برنامه‌های‌ عملی‌ او برای‌ حال‌ و آینده‌ باشد. 
اگر عدالت‌ ــ عدالت‌ واقعی‌ و ملموس‌ و نه‌ فقط سخن‌ گفتن‌ از عدالت‌ ــ آرزو و آرمان‌ و هدف‌ برنامه‌ریزی‌هاست‌، پس‌ باید هر پدیده‌ی‌ ضدعدالت‌ در واقعیات‌ کشور مورد سؤال‌ قرار گیرد. 
 مسابقه‌ی‌ رفاه‌ میان‌ مسؤولان‌، بی‌اعتنایی‌ به‌ گسترش‌ شکاف‌ طبقاتی‌ در ذهن‌ و عمل‌ برنامه‌ریزان‌، ثروت‌های‌ سربرآورده‌ در دستانی‌ که‌ تا چندی‌ پیش‌ تهی‌ بودند، هزینه‌ کردن‌ اموال‌ عمومی‌ در اقدامهای‌ بدون‌ اولویت‌، و به‌ طریق‌ اولی‌ در کارهای‌ صرفا تشریفاتی‌، میدان‌ دادن‌ به‌ عناصری‌ که‌ زرنگی‌ و پررویی‌ آنان‌ همه‌ی‌ گلوگاههای‌ اقتصادی‌ را به‌ روی‌ آنان‌ می‌گشاید، و خلاصه‌ پدیده‌ی‌ بسیار خطرناک‌ انبوه‌ شدن‌ ثروت‌ در دست‌ کسانی‌ که‌ آمادگی‌ دارند آنرا هزینه‌ی‌ کسب‌ قدرت‌ سیاسی‌ کنند و البته‌ با تکیه‌ بر آن‌ قدرت‌ سیاسی‌ اضعاف‌ آنچه‌ را هزینه‌ کرده‌اند گرد می‌آورند.
 اینها و امثال‌ آن‌ نقطه‌های‌ استفهام‌ برانگیزی‌ست‌ که‌ هر جوان‌ معتقد به‌ عدل‌ اسلامی‌ ذهن‌ و دل‌ خود را به‌ آن‌ متوجه‌ می‌یابد و از کسانی‌ که‌ مظنون‌ به‌ چنین‌ تخلفاتی‌ شناخته‌ می‌شوند پاسخ‌ می‌طلبد و همچنین‌ در کنار آن‌ از دولت‌ و مجلس‌ و دستگاه‌ قضایی‌ عملکرد قاطعانه‌ برای‌ ریشه‌کن‌ کردن‌ این‌ فسادها را مطالبه‌ می‌کند. 
 امروز این‌ مهمترین‌ و مطرح‌ترین‌ مسئله‌ی‌ کشور ماست‌ و نسل‌ جوان‌ دانشجوی‌ متعهد و مؤمن‌ نمی‌تواند نسبت‌ به‌ آن‌ بی‌تفاوت‌ بماند. توفیقات‌ همگان‌ را از خداوند متعال‌ خواستارم‌.
 والسلام‌ علیکم‌ و رحمه‌ الله‌
 سیدعلی‌ خامنه‌ای‌
 06/08/1381

🔻امام خامنه ای : بنده مطمئن نیستم ظرفیت زبان عربی به قدر ظرفیت زبان فارسی باشد| زبان فارسی، زبان اسلامی است که می‌تواند ملت‌ها را بیدار کند

امام خامنه ای در  مراسم افتتاحیه سمینار زبان فارسی در سازمان صدا و سیما، در اردیبهشت 1367 فرمودند:

" البته زبان عربی هم یقینا زبان پرظرفیتی است لیکن بنده مطمئن نیستم ظرفیت زبان عربی به قدر ظرفیت زبان فارسی باشد و در مواردی شک دارم که برخی از مفاهیمی که در زبان فارسی است در زبان عربی جا بگیرد. یعنی من نمی‌دانم که آیا حقیقتا می‌شود بعضی اشعار حافظ را در قالب عربی آورد، یا در اشعار عربی شعری پیدا کرد که دارای این همه ظرافت و معنویت باشد؟…زبان فارسی، زبان انقلاب است. زبان اسلام راستین است و زبان اسلامی است که می‌تواند ملت‌ها را بیدار کند. قرآن و احادیث و متون اسلامی مایه حیات هر مسلمانی است، در این هیچ شکی نیست. همانطور که می‌دانید ما در قانون اساسی خود، آموزش زبان عربی را لازم و واجب دانسته‌ایم. ارادت ما و علاقه ما به زبان عربی چیزی نیست که برای کسی روشن نباشد و احتیاج به اثبات داشته باشد. اما من می‌خواهم بگویم آن زبانی که امروز می‌تواند مفاهیم اسلام انقلابی را به دنیا منتقل کند زبان فارسی است. زبان انقلابی و زبان اسلام انقلابی، زبان فارسی است. زبان فارسی ذاتا یک زبان کارساز است…

یک زبان کامل و به این خوبی در اختیار ماست و بهترین مفاهیم و دقیق ترین آنها را می‌توان در این زبان گنجاند. ما باید قدر این زبان را بسیار بدانیم، چیز فوق العاده‌ای است، یک نعمت الهی است در اختیار ما. همانطور که کشور ما از لحاظ موقعیت جغرافیایی یکی از استثناهای دنیا است. همچنان‌که از لحاظ اقلیمی نیز کشور ما چیزهای ممتاز زیادی دارد، یکی از خصوصیات ما داشتن این زبان است و ما چه می دانیم، شاید یکی از عوامل افتخارات بزرگ این ملت همین زبان باشد. نمی‌توان از این نکته غافل ماند. می‌دانیم که در دنیای اسلام، ایرانی‌ها به عنوان یک قوم، بیشتر از تمام اقوام دیگر مسلمان برای اسلام کار کردند و در گسترش فرهنگ اسلامی تلاش کردند. اینکه چیز واضحی است. شکی نیست که در حدیث، تفسیر و حتی در لغت عربی، بهترین آثار را ایرانیها و فارسی زبانان نوشته اند. در فلسفه و عرفان که غوغاست و غیر ایرانی، انگشت شمار و معدود است، اکثرا همه ایرانی اند. این خصوصیاتی که ما در قوم ایرانی و ملت خودمان مشاهده می کنیم شاید یک مقداری از زبان این ملت ناشی شده باشد، از ظرفیت زبانی که در اختیار داشته نشأت گرفته باشد."

🔸منبع: مجله نشر دانش، مورخ خرداد و تیر 1367، صفحات 5 تا 8

منتشر شده در تابلو اعلانات‌های مسجدنما و نشریه سنگر محله

منتشر شده در تابلو اعلانات‌های مسجدنما و نشریه سنگر محله

   دانشجویان در دانشگاه‌ها بایستی رسالت دانشجو را درک کنند. رسالت دانشجو، استفاده از محیط دانشگاه برای درس خواندن و یادگرفتن و رشد پیدا کردن است. 
امام خامنه‌ای- 3 دی ماه 1362 (3/10/1362)

شنیده بودیم که در اولین سالگرد تأسیس دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، حضرت آقا حضور یافتند و به ایراد سخن پرداختند. متن آن صحبت‌ها را پیدا نکردم. این جملات را که در کتاب «دانشگاه و دانشجو در آئینه رهنمودهای مقام معظم رهبری» (اطلاعات کتاب‌شناسی+معرفی کوتاه) یافتم، شاید بخشی از همان جلسه باشد. عنوان بیانات را «سخنرانی در مراسم افتتاحیه‏ دومین دوره‏ تخصصی دانشگاه امام صادق (ع)» ذکر کرده است. 

کمی تامل:

سه وظیفه برای دانشجو مورد توجه قرار گرفته است(*):

درس، یاد گرفتن و رشد پیدا کردن.

درس: احتمالا به اخذ واحدهای درسی و گذراندن آن‌ها با موفقیت است. این وظیفه تقریبا محدود به روزهای خاصی از ایام آموزشی (حضور در کلاس‌ها، انجام تکالیف احتمالی، مطالعه شب امتحانی و شرکت در جلسه امتحان) است. شاید بتوان رویکرد جدیدی را برای دانشگاه امام صادق متصور شد و با ارائه واحدهای تابستانی، این وظیفه را به چند هفته تابستانی هم تسری داد. به هر حال، درس، وظیفه اصلی و کارکرد اصلی دانشگاه است. حال، یک تصمیم مدیریتی گرفته شده که محدود به ایام خاصی باشد، هرچند مخالف نظر رهبری است.

یاد گرفتن: احتمالا به معنی باسواد شدن است. به جرئت می‌توان گفت رویکرد دانشگاه با ارائه بیش از 200 واحد درسیی به معنی ارائه تمام مباحث مفید نیست و برای باسواد شدن نیاز به مطالعه غیردرسی و براساس علایق شخصی و توانمندی‌های فردی است. در طول ایام آموزشی، تعدد کلاس‌ها و تکثر مباحث مانع بزرگی برای باسواد شدن است. روزهای پنج‌شنبه و جمعه، تعطیلات عید نوروز و تابستان، فرصتی بی‌نظیر برای باسواد شدن است. متأسفانه در این ایام، دانشگاه امام صادق به تعطیلی عجیبی فرو می‌رود و علیرغم اشتیاق دانشجویان، زمینه مناسب این امر محقق نیست. هزینه بالای اسکان تابستان، تعطیلی رستوران خویش‌یار دانشگاه و وضع نیمه‌تعطیل بخش اداری، دانشجویی، آموزشی، و پژوهشی دانشگاه موانع بزرگی است.

رشد پیدا کردن: به نظر می‌رسد دانشگاه هیچ برنامه‌ اجباری‌ای برای این قضیه ندارد. خدا را شکر تشکل‌های دانشجویی (بسیج دانشجویی و دفتر اعزام) هستند، وگرنه چه فرآیندی برای رشد پیدا کردن دانشجویان چیده می‌شد؟ فعالیت‌های تشکل‌ها هرچند محدود به ایام آموزشی نیست، اما متأثر از سیاست‌های دانشگاه است. مثلا در تابستان، دانشجو از کجا باید هزینه اسکان را بدهد تا بتواند نقش پیشرو بودن در عرصه اجتماعی‌اش را تمرین کند؟ فرض کنیم مشکل اسکان و تغذیه و این‌ها حل شود، اعتبارات دانشجویی و فرهنگی در تابستان به تشکل‌ها تعلق نمی‌گیرد و محدود به ایام آموزشی است. از سوی دیگر، در فصل حضور دانشجویان نیز با این سنخ فعالیت‌ها یک مبارزه منفی می‌شود. مثلا گفته می‌شد سفر زیارتی تبلیغی دانشجویان در اربعین به عتبات با هزینه شخصی خودشان حرام است، چون اربعین در ایام آموزشی قرار گرفته است! یا در سال گذشته، آن بخشی از بودجه سفر راهیان نور که توسط دانشگاه تأمین می‌شد، برای اولین بار- در دوران بیماری حضرت آیت‌الله مهدوی کنی- پرداخت نشد.

این‌ها تأملات اولیه (البته پخته!) از این بیانات بود. ببینیم ما کجای کاریم. سه وظیفه جدی داریم. سیره دانشگاه در مواجهه با این وظایف، نسبتا روشن است. امید که در دوران مدیریت جدید و با حضور آیت‌الله صادق لاریجانی آملی، زمینه‌های انجام این سه وظیفه به نحو احسن فراهم گردد.

(*) اثبات شیء نفی ماعدی نمی‌کند؛ در جاهای دیگری ممکن است وظایف دیگری هم مورد توجه قرار گیرد و دلیلی ندارد تصور کنیم همین سه تاست.

پس از تذکر رهبری مبنی بر جلوگیری از تحریف اندیشه و سیره امام خمینی، موج جدیدی (از بازنشر مطالب) راه افتاده است که ته حرفش این است که این جملات مشهور که همه تان آن را شنیده اید، از امام نیست.

1- سست کردن پایه های دینی مردم کار بدی است!

باید دید هدف کسانی که در مسلمات و مشهورات شک می‌کنند، چیست؟ اگر به هدف و نیت‌شان هم کار نداشته باشیم، باید به نتیجه آن توجه کنیم؛ سست شدن پایه‌های اعتقادی مردم. اگر به مردم بگوییم این چند جمله‌ای که منسوب به امام خمینی عصر حاضر است، همه دروغ است، چطور انتظار دارید مردم به قرآن و حدیث اعتقاد داشته باشند؟ نکنیم این کار را. با اعتقادات مردم بازی نکنید. این کارها ظرافت لازم دارد. 

2-تحریف در اندیشه و سیره امام را بیان کنید، نه یکی دو موردی که تناقضی با خط امام ندارد

اگر واقعا مساله‌ای آن‌قدر مهم است که جدا از خط فکری و گفتمانی امام است و تحریف امام است، همان را بیان کنید. این کارها خیانت به گفتمان است که حالا بیایید تاکید کنید که امام نگفته انقلاب ما انفجار بود. خب، این جمله یاسرعرفات به خاطر همراهی با تصویر امام، به تدریج به امام منتسب شد. حالا این برجسته شود که چه؟

3-دروغ از ابزارهای جنگ نرم است

از این‌ها که بگذریم، از برخی شیطنت‌ها نمی‌توان گذشت. مثلا دروغ می‌گویند. مثلا برخی موارد هست که در دیگر کتاب‌های امام هست و یا در مجالس درس گفته‌اند و در صحیفه نیامده است. این‌ها را هم می‌گویند که دروغ است و امام نگفته. حتی بعضا مواردی هست که در صحیفه هم هست و اینها میگویند نیست. مثلا می‌گویند اوجب واجبات بودن حفظ نظام از امام نیست. کدام فقیه شیعه را پیدا می‌کنید که به اوجب واجبات بودن حفظ نظام اعتقاد نداشته باشد؟ منتشر کنندگان این مطالب با چی دارند مبارزه می‌کنند؟ در نگاه شیعی امام، حفظ نظام از حفظ جان امام زمان هم بالاتر است. بالاترین از این که چیزی نداریم!

4-تقویت مخاطب را جدی بگیریم!

از این‌ها که بگذریم، برادر ارزشی من، لطفا قبل از بازنشر مطالب، کمی بیندیش و کمی جستجو کن و بعد که به اطمینان نسبی رسیدی، مطلب رسیده را برای دیگران بفرست. مخاطب فعال باش! مثلا در همین مطلب، شما اگر واژه بسیج را در نرم افزار صحیفه جستجو کنید، ج 21، ص 195 می بینید که نوشته «بسیج، مدرسه عشق». برای تمرین عصر ظهور، باید یاد بگیریم بتوانیم مستقل از رسانه ها فکر کنیم. استقلال فکری خودتان را از رسانه ها و پیام ها به دست آورید! من دیگر حرفی ندارم!

من خیلى نگران زبان فارسى‌ام؛ خیلى نگرانم. سالها پیش ما در این زمینه کار کردیم، اقدام کردیم، جمع کردیم کسانى را دُور هم بنشینند. من میبینم کار درستى در این زمینه انجام نمیگیرد و تهاجم به زبان زیاد است. همین‌طور دارند اصطلاحات خارجى [به‌کار میبرند]. ننگش میکند کسى که فلان تعبیر فرنگى را به کار نبرد و به جایش یک تعبیر فارسى یا عربى به کار ببرد؛ ننگشان میکند. این خیلى چیز بدى است؛ این جزو اجزاء فرهنگ عمومى است که باید با این مبارزه کرد. دوستان! زبان فارسى یک روزى از قسطنطنیّه‌ى آن روز، از استانبولِ آن روز، زبان علمى بوده تا شبه قارّه‌ى هند؛ اینکه عرض میکنم از روى اطّلاع است. در آستانه(۱۶) - مرکز حکومت عثمانى - زبان رسمى در یک برهه‌ى طولانى‌اى از زمان، زبان فارسى بوده. در شبه قارّه‌ى هند برجسته‌ترین شخصیّت‌ها با زبان فارسى حرف میزدند و انگلیس‌ها اوّلى که آمدند شبه قارّه‌ى هند، یکى از کارهایى که کردند این بود که زبان فارسى را متوقّف کنند؛ جلو زبان فارسى را با انواع حیَل و مکرهایى که مخصوص انگلیس‌ها است گرفتند. البتّه هنوز هم زبان فارسى آنجا رواج دارد و عاشق دارد؛ کسانى هستند در هند - که بنده رفته‌ام دیده‌ام، بعضى‌هایشان اینجا آمدند آنها را دیدیم - عاشق زبان فارسى‌اند؛ امّا ما در کانون زبان فارسى، داریم زبان فارسى را فراموش میکنیم؛ براى تحکیم آن، براى تعمیق آن، براى گسترش آن، براى جلوگیرى از دخیلهاى خارجى هیچ اقدامى نمیکنیم. یواش یواش [در] تعبیرات ما یک حرفهایى میزنند - هر روزى هم که میگذرد یک چیز جدیدى مى‌آید - ما هم نشنفته‌ایم. گاهى مى‌آیند یک کلمه‌اى میگویند، بنده میگویم معناى آن را نمیفهمم ، میگویم معناى آن چیست؟ معنا [که‌] میکنند، تازه ما اطّلاع پیدا میکنیم که این کلمه آمده؛ [این‌] یواش یواش کشانده شده به طبقات و توده‌ى مردم؛ این خطرناک است. اسم فارسى را با خطّ لاتین مینویسند! خب چرا؟ چه کسى میخواهد از این استفاده کند؟ آن کسى که زبانش فارسى است یا آن کسى که زبانش خارجى است؟ اسم فارسى با حروف لاتین! یا اسمهاى فرنگى روى محصولات تولید شده‌ى داخل ایران که براى من عکسهایش را و تصویرهایش را فرستادند! خب چه داعى داریم ما این کار را بکنیم؟ بله، یک‌وقت شما یک محصول صادراتى دارید، آنجا در کنار زبان فارسى - فارسى هم باید باشد البتّه؛ هرگز نبایستى از روى محصولات ما زبان فارسى برداشته بشود - البتّه زبان خارجى هم به آن کشورهایى که خواهد رفت، اگر زبان دیگرى دارند نوشته بشود، امّا محصولى در داخل تولید میشود، در داخل مصرف میشود، چه لزومى دارد؟ روى کیف بچّه‌هاى دبستانى چه لزومى دارد که یک تعبیر فرنگى نوشته بشود؟ روى اسباب بازى‌ها همین‌جور؛ من واقعاً حیرت میکنم. این جزو چیزهایى است که شما خیلى درباره‌اش مسئولیّت دارید. البتّه من مثالهایى در ذهن دارم براى این استعمال زبان فارسى که نمیخواهم دیگر حالا آنها را عرض کنم؛ نام شرکت، نام محصول، نام مغازه! و از این قبیل همین‌طور مکرّر تعبیرات فرنگى و بخصوص انگلیسى؛ من از این احساس خطر میکنم و لازم است که حضرات و شوراى عالى انقلاب فرهنگى نسبت به این مسئله بجد دنبال کنند و دولت به طور جدّى مواجه بشود با این مسئله. حالا معناى مواجهه این نیست که فوراً فردا مثلاً با یک شیوه‌ى تندى یا شیوه‌ى خشنى برخورد کنند، [مواجه بشوید] امّا حکمت‌آمیز؛ ببینید چکار میتوانید بکنید که جلو این را بگیرید؛ این هم یک مسئله.