دانشجویان در دانشگاه‌ها بایستی رسالت دانشجو را درک کنند. رسالت دانشجو، استفاده از محیط دانشگاه برای درس خواندن و یادگرفتن و رشد پیدا کردن است. 
امام خامنه‌ای- 3 دی ماه 1362 (3/10/1362)

شنیده بودیم که در اولین سالگرد تأسیس دانشگاه امام صادق علیه‌السلام، حضرت آقا حضور یافتند و به ایراد سخن پرداختند. متن آن صحبت‌ها را پیدا نکردم. این جملات را که در کتاب «دانشگاه و دانشجو در آئینه رهنمودهای مقام معظم رهبری» (اطلاعات کتاب‌شناسی+معرفی کوتاه) یافتم، شاید بخشی از همان جلسه باشد. عنوان بیانات را «سخنرانی در مراسم افتتاحیه‏ دومین دوره‏ تخصصی دانشگاه امام صادق (ع)» ذکر کرده است. 

کمی تامل:

سه وظیفه برای دانشجو مورد توجه قرار گرفته است(*):

درس، یاد گرفتن و رشد پیدا کردن.

درس: احتمالا به اخذ واحدهای درسی و گذراندن آن‌ها با موفقیت است. این وظیفه تقریبا محدود به روزهای خاصی از ایام آموزشی (حضور در کلاس‌ها، انجام تکالیف احتمالی، مطالعه شب امتحانی و شرکت در جلسه امتحان) است. شاید بتوان رویکرد جدیدی را برای دانشگاه امام صادق متصور شد و با ارائه واحدهای تابستانی، این وظیفه را به چند هفته تابستانی هم تسری داد. به هر حال، درس، وظیفه اصلی و کارکرد اصلی دانشگاه است. حال، یک تصمیم مدیریتی گرفته شده که محدود به ایام خاصی باشد، هرچند مخالف نظر رهبری است.

یاد گرفتن: احتمالا به معنی باسواد شدن است. به جرئت می‌توان گفت رویکرد دانشگاه با ارائه بیش از 200 واحد درسیی به معنی ارائه تمام مباحث مفید نیست و برای باسواد شدن نیاز به مطالعه غیردرسی و براساس علایق شخصی و توانمندی‌های فردی است. در طول ایام آموزشی، تعدد کلاس‌ها و تکثر مباحث مانع بزرگی برای باسواد شدن است. روزهای پنج‌شنبه و جمعه، تعطیلات عید نوروز و تابستان، فرصتی بی‌نظیر برای باسواد شدن است. متأسفانه در این ایام، دانشگاه امام صادق به تعطیلی عجیبی فرو می‌رود و علیرغم اشتیاق دانشجویان، زمینه مناسب این امر محقق نیست. هزینه بالای اسکان تابستان، تعطیلی رستوران خویش‌یار دانشگاه و وضع نیمه‌تعطیل بخش اداری، دانشجویی، آموزشی، و پژوهشی دانشگاه موانع بزرگی است.

رشد پیدا کردن: به نظر می‌رسد دانشگاه هیچ برنامه‌ اجباری‌ای برای این قضیه ندارد. خدا را شکر تشکل‌های دانشجویی (بسیج دانشجویی و دفتر اعزام) هستند، وگرنه چه فرآیندی برای رشد پیدا کردن دانشجویان چیده می‌شد؟ فعالیت‌های تشکل‌ها هرچند محدود به ایام آموزشی نیست، اما متأثر از سیاست‌های دانشگاه است. مثلا در تابستان، دانشجو از کجا باید هزینه اسکان را بدهد تا بتواند نقش پیشرو بودن در عرصه اجتماعی‌اش را تمرین کند؟ فرض کنیم مشکل اسکان و تغذیه و این‌ها حل شود، اعتبارات دانشجویی و فرهنگی در تابستان به تشکل‌ها تعلق نمی‌گیرد و محدود به ایام آموزشی است. از سوی دیگر، در فصل حضور دانشجویان نیز با این سنخ فعالیت‌ها یک مبارزه منفی می‌شود. مثلا گفته می‌شد سفر زیارتی تبلیغی دانشجویان در اربعین به عتبات با هزینه شخصی خودشان حرام است، چون اربعین در ایام آموزشی قرار گرفته است! یا در سال گذشته، آن بخشی از بودجه سفر راهیان نور که توسط دانشگاه تأمین می‌شد، برای اولین بار- در دوران بیماری حضرت آیت‌الله مهدوی کنی- پرداخت نشد.

این‌ها تأملات اولیه (البته پخته!) از این بیانات بود. ببینیم ما کجای کاریم. سه وظیفه جدی داریم. سیره دانشگاه در مواجهه با این وظایف، نسبتا روشن است. امید که در دوران مدیریت جدید و با حضور آیت‌الله صادق لاریجانی آملی، زمینه‌های انجام این سه وظیفه به نحو احسن فراهم گردد.

(*) اثبات شیء نفی ماعدی نمی‌کند؛ در جاهای دیگری ممکن است وظایف دیگری هم مورد توجه قرار گیرد و دلیلی ندارد تصور کنیم همین سه تاست.